در امان ماندن از وسوسه هاى شیطان:

            امّا آخرین پرسشت درباره شیطان و وسوسه هایش بود. پرسیده بودى که: «آیا درباره دورى از شیطان و وسوسه هایش آیه اى در قرآن آمده است؟»

            خواهرم! آیه هاى مربوط به این موضوع بسیار فراوان است. در حقیقت، هر جا قرآن کریم از شیطان و کارهاى او و سرگذشت وى سخن مى گوید، مى خواهد ما را از وسوسه هاى او در امان بدارد. حتماً قصّه نافرمانى شیطان را شنیده اى که حاضر نشد به حضرت آدم سجده کند و مى دانى که این موجود رانده شده از درگاه خدا، قسم خورده که با وسوسه هاى خود، بندگان خدا را گمراه کند. پس هر جا قرآن به بیان قصّه شیطان پرداخته ـ مانند آیات سوره بقره ـ به گونه اى ما را به دورى از شیطان و وسوسه هایش فرا خوانده است. اما روشن ترین پاسخ به پرسش تو، آیه 200 و 201 سوره اعراف است که مى فرماید: «و هرگاه وسوسه اى از شیطان به تو رسد، به خدا پناه ببر; که او شنونده و داناست. پرهیزگاران، هنگامى که گرفتار وسوسه هاى شیطانى مى شوند، به یاد (خدا و پاداش و کیفر او) مى افتند و (در پرتو یاد خداوند) بینا (و آگاه) مى شوند.» همان طور که در این آیه مى بینى، بهترین راه براى دورى از وسوسه هاى شیطان، یاد خدا و توجّه به قیامت است.

خدانگهدار

احترام به پدر و مادر:

            دوّمین پرسش شما، درباره احترام به پدر و مادر بود. نوشته بودى که: «آیا درباره احترام به پدر و مادر مطلبى در قرآن آمده است؟» در جواب باید بگویم که آرى، در این باره آیه هاى بسیارى وجود دارد. مثلا در آیه 23 و 24 سوره اسراء مى خوانیم: «پروردگارت فرمان داده که جز او را نپرستید و به پدر و مادر نیکى کنید. هرگاه یکى از آن دو یا هر دوى آن ها پیر شدند، کمترین اهانتى به آن ها مکن و بر آن ها فریاد مزن و مهربانانه و سنجیده و بزرگوارانه با آن ها سخن بگو. از سر لطف و مهربانى به آن ها فروتنى کن و بگو: پروردگارا! همان گونه آن ها مرا در کوچکى تربیت کردند، تو هم به آن ها رحم کن.» البته باید توجه داشت که محبت به پدر و مادر تنها نباید در دوران پیرى آن ها باشد، بلکه آیه یاد شده بر محبّت به ویژه در دوران پیرى تأکید و سفارش مى کند.

            حق پدر و مادر آن قدر زیاد است که در آیه 151 سوره انعام، نیکى به پدر و مادر در کنار مسأله مهم پرسش خدا بیان شده است. در این آیه چنین آمده: «اَلاّ تُشرِکوا بِهِ شیــًا وبِالولِدَینِ اِحسـنـًا»; «چیزى را شریک خدا قرار ندهید و به پدر و مادر خود نیکى کنید.» در آیه 14 سوره لقمان نیز، خداوند شکر خود را در کنار تشکّر و قدردانى از پدر و مادر آورده و چنین فرموده است: «شکر مرا به جاى آور و از پدر و مادرت سپاس گزارى کن.»

            مى دانى چرا خدا ما را این همه به نیکى به پدر و مادر و رعایت احترام آنان سفارش کرده است. زیرا آن ها براى ما خیلى زحمت کشیده اند و براى بزرگ کردن ما رنج هاى بسیارى را تحمّل کرده اند. افزون بر این احترام به پدر و مادر به حفظ نهاد و کانون گرم خانواده کمک فراوان مى کند.

            خواهر گرامى سهیلا...

            امیدوارم که زیر سایه حضرت معصومه(علیها السلام)ـ کریمه اهل بیت(علیهم السلام) و چشم و چراغ شهر ما ـ سالم و سربلند باشى. همین چند روز پیش بود که سه پرسش قرآنى تو به دستم رسید. دوست داشتم که خیلى زودتر از این ها به این پرسش ها جواب مى دادم; امّا چون همزمان با پرسش هاى تو، براى چندین پرسشنامه دیگر هم باید پاسخ مى نوشتم، پاسخ گویى به سؤال هاى تو مدّتى به تأخیر افتاد. به هر حال، اکنون به پرسش هاى قرآنى ات جواب مى دهم و براى هر یک از آن ها، پاسخى کوتاه و گویا مى نویسم.

           ـ پاکیزگى در قرآن:

            خواهرم! در اوّلین پرسشت نوشته بودى: «آیا در قرآن مطلبى درباره طهارت و پاکیزگى آمده است؟» پاسخ آن است که آرى، قرآن کریم هم از پاکى روح سخن گفته و هم از پاکى جسم و بدن حرف زده است. آیه هاى مربوط به طهارت و پاکى روح به اندازه اى فراوانند که آوردن همه آن ها در این پاسخ، ممکن نیست. قرآن کریم، هر جا که از زشتى صفاتى مانند حسد، بخل، ریاکارى، غرور، بدبینى وامثال این ها سخن مى گوید و هر جا از صفات نیکى چون اخلاص، گذشت، حسن ظن و مانند آن تعریف مى کند، از پاکى روح سخن گفته است. شاید بتوان گفت که همه آیه هاى قرآن، به پاکى روح مربوط هستند; زیرا هر کدام به گونه اى، روح ما را از زشتى ها و تاریکى ها پاک مى کنند.

            امّا قرآن کریم، از پاکى بدن و لباس هم سخن گفته است. آیه هاى 108 سوره توبه، 4 مدّثر و 222 سوره بقره، به پاکیزگى لباس و بدن مربوط هستند. منظور از طهارت و پاکى در این آیه ها، فقط طهارت و پاکى روح نیست. بنابه نظر برخى از مفسّران، این طهارت و پاکى، شامل پاکى و نظافت ظاهرى هم مى شود. مثلا در آیه 108 سوره توبه که مى فرماید: «خداوند پاکیزگان را دوست دارد.» منظور از پاکیزگان دو گروه هستند; هم آن ها که روح خود را از زشتى ها پاک ساخته اند و هم کسانى که بدن و لباس خود را پاک نگه مى دارند.

            3ـ علت آفرینش جن:

            حالا مى رسیم به پرسش هاى مربوط به جن، نوشته بودى: «چرا خدا جن ها را آفرید تا مردم را اذیّت کنند؟» نمى دانم چه کسى گفته که جن ها مردم را اذیّت مى کنند؟! جن ها چه کار به کار ما آدم ها دارند؟!

            چرا ما آدم ها فکر مى کنیم جن ها مردم آزار هستند؟! جن ها کارى به کار ما آدم ها ندارند. آن ها دنبال برنامه زندگى خودشان هستند. من 37 سال دارم و در این مدّت، حتّى یک بار هم نشده که یک جن مرا اذیّت کند. البتّه آدم هاى زیادى بوده اند که اذیّتم کرده اند; امّا جن هاى بیچاره هرگز مزاحمتى برایم نداشته اند. گاهى وقت ها باد، در اتاق را حرکت مى دهد و ما مى گوییم جن آمد. یا گربه اى، توى حیاط خانه سروصدا مى کند و خیال مى کنیم جن آمده است; در حالى که چنین نیست.

            قرآن کریم وجود جن را قبول دارد و در چندین آیه، از آن سخن گفته است و حتّى یک سوره نیز به نام «جن» در قرآن هست; امّا اصلا حرف هاى بى پایه و اساس برخى که مى گویند جن ها موجوداتى موذى و ترسناکند، نمى پذیرد. تو خودت فکر کن ببین آیا این همه آدم کُشى ها و ظلم ها و دزدى ها و نیرنگبازى ها و کلاهبردارى ها و چاقوکشى ها و خلاف کارى ها، کار جن هاست یا انسان ها؟ مردم مظلوم عراق را جن ها به رگبار گلوله مى بندند یا انسان ها؟ بچه هاى فلسطینى را جن ها مى کشند یا آدم ها؟ ثروت آفریقایى ها را جن ها به غارت مى برند یا آدم ها؟ مواد مخدّر را جن ها در دنیا پخش مى کنند یا آدم ها؟ به نظرم اگر قرار باشد بترسیم، از آدم ها باید بترسیم نه از جن ها.

            برادرم! خدا موجودات زیادى را آفریده که بر سر سفره رحمت و لطف او نشسته اند و از نعمت هاى پروردگار استفاده مى کنند. خداى مهربان ماهى ها، پرنده ها، چرنده ها، خزنده ها و صدها نوع دیگر از موجودات را خلق کرده که هر کدام در جایى زندگى مى کنند. از این نظر، جن ها هم مثل بقیه موجوداتند. اگر شنیده اى که جن ها گوش دراز و پاى نازک سُم دار و چشم سرخ و دَماغ فلان جور دارند، بدان که حرف غلطى است. فکرت را به این چیزها مشغول نکن.

            4ـ حمایت جن از انسان:

            امّا در دیگر پرسش مربوط به جن ها نوشته بودى: «آیا مى شود جن ها را در اختیار خود قرار داد تا از ما حمایت کنند؟» بى تردید، انسان هایى بوده اند که جن ها را به خدمت خود گرفته اند و از این موجودات، در کارهاى خود استفاده کرده اند; امّا نباید حرف کسانى را که به دروغ، چنین ادّعایى دارند و فریبکارانه، از به خدمت گرفتن جن ها ـ و به قول معروف از تسخیر جن ها ـ سخن مى گویند، باور کنى. قرآن کریم، در آیه 17 سوره نمل و آیه 82 سوره انبیا از خدمت جن ها به حضرت سلیمان یاد مى کند. شک نکن که برخى از پیامبران و بندگان شایسته خدا، قدرت به خدمت گرفتن جن ها را داشته اند. در عین حال، برخى راهها که براى این کار مطرح مى شود، نتیجه بخش نیست. مواظب باش که به هوس ارتباط با جن ها، در دام آدم هاى دروغ گو یا خیالاتى یا نادان و ناآگاه نیفتى. اگر ما به دستورهاى قرآن عمل کنیم و بنده خوب خدا شویم، نیازى به حمایت جن ها نداریم. مطمئن ترین نگهبان و بهترین یار ما انسان ها خداست. به قول فردوسى: «خداى است بهتر نگهدار و بس.» مؤمنانى که از گناه دورى مى کنند و واجبات را به جاى مى آورند، خود را در سایه حمایت خدا قرار مى دهند. خدا هم از این افراد به خوبى حمایت مى کند و حتّى اگر لازم بداند، جن ها و فرشته ها را نیز به یاریش مى فرستد.

            5ـ ناپدید شدن از چشم دیگران

            آخرین پرسشى که باید به آن پاسخ بدهم، پرسش مربوط به ناپدید شدن از چشم دشمنان است. نوشته اى که: «آیا سوره اى وجود دارد که آدم را غیب کند یا با خواندن آن از چشم دشمنان غیب شویم؟» در پاسخ باید بگویم که نه، آیه یا سوره اى در قرآن نداریم که با خواندن آن بتوانیم غیب شویم و اگر در برخى کتاب ها آیه و دعایى را براى این کار آورده اند، نباید به آن اعتماد کرد. اگر منظور شما از غیب شدن پنهان ماندن از چشم دشمنان است، در تاریخ آمده که حضرت محمد(صلى الله علیه وآله وسلم)، براى در امان ماندن از شر دشمنان، در شب هجرت به مدینه، آیه 9 سوره یس را خواند و در نتیجه، کافران نتوانستند ایشان را ببینند. متن آیه چنین است: «وجَعَلنا مِن بَینِ اَیدیهِم سَدًّا ومِن خَلفِهِم سَدًّا فَاَغشَینـهُم فَهُم لا یُبصِرون» ; «در پیش روى آنان (کافران) سدّى قرار دادیم و در پشت سرشان سدّى ; و چشمانشان را پوشانده ایم، براى همین نمى بینند.»

            من به یاد دارم که در دوران دفاع مقدّس نیز رزمندگان اسلام، براى پنهان ماندن از چشم دشمنان، این آیه را مى خواندند. حتماً توجّه دارى که پنهان ماندن از نگاه دشمن، با غیب شدن تفاوت دارد. اگر منظور شما از غیب شدن، محو شدن و از مکانى به مکان دیگر رفتن است، این نوع غیب شدن براى انسان و برخى از موجودات دیگر امکان دارد که در یک آن و لحظه از جایى به جاى دیگر بروند. عارفان و بندگان صالح و مؤمن با عبادت بسیار و نزدیک شدن به خداوند متعال در طول سال هاى طولانى مى توانند به مقامى برسند که در یک لحظه از جایى به جاى دیگر بروند.

خدانگهدار

            برادر گرامى جواد... سلام علیکم

            امیدوارم که در پناه خداى بزرگ، سالم و سربلند باشى. پرسش هایى که فرستاده بودى، به دستم رسید. این پرسش ها دو بخش بود; بخش مربوط به امام زمان(علیه السلام)و بخش مربوط به جن ها. البتّه در لابلاى این پرسش ها، سؤالى هم بود که به هیچ کدام از آن دو موضوع مربوط نمى شد. حتماً مى دانى که ما در هربار، تنها به سه سؤال عزیزان پرسش گر پاسخ مى دهیم; امّا چون تو نوجوان کنجکاوى هستى و مدّت زیادى هم براى دریافت پاسخ منتظر مانده اى، من این دفعه به همه سؤال هایت پاسخ مى دهم.

            1ـ جهان در عصر ظهور:

            بهتر است اوّل پرسش هاى مربوط به حضرت مهدى(علیه السلام)را مورد بررسى قرار دهیم. در نخستین سؤال این بخش نوشته بودى: «هنگامى که امام زمان(علیه السلام)ظهور مى کند، چه تغییرى در وضع دنیا ایجاد مى شود؟» برادرم! پس از آن که امام زمان(علیه السلام)ظهور کرد و حکومت جهانى خود را برپا ساخت، دنیا خیلى تغییر مى کند. در سخنان اهل بیت(علیهم السلام)، حدیث هاى زیادى در این باره وجود دارد. من در این فرصت، خلاصه اى از آن احادیث را برایت مى نویسم. جواد عزیز! با ظهور حضرت مهدى(علیه السلام)، جهان پر از عدل و داد مى گردد و بیچارگان و ضعیفان نیز از نعمت هاى روى کره زمین بهره مند مى گردند. به برکت قیام ایشان، باران افزایش مى یابد و کشاورزى رونق مى گیرد. در آن زمان، چنان امنیتى ایجاد مى شود که حتّى زنان نیز مى توانند بى هیچ نگرانى و اضطرابى، به این سو و آن سوى جهان سفر کنند. همه جاى زمین، در عصر حکومت امام مهدى(علیه السلام)آباد مى گردد و عقل و خرد مردم بیش تر مى شود و علم و دانش، در سراسر جهان رونق مى گیرد و بشر، به کشف ها و اختراعات تازه اى دست مى یابد و پرشتاب تر از گذشته، به سوى قله هاى دانش، حرکت مى کند. امام مهدى(علیه السلام)، با تلاش بسیار و به لطف پروردگار، سنّت هاى فراموش شده دین را زنده مى کند و همه احکام اسلامى را به اجرا در مى آورد. ایشان هم چنین بساط بت و بت پرستى را از روى زمین بر مى چیند و نواى توحید و خداپرستى را در جهان طنین انداز مى سازد. در سایه جود و بخشش آن حضرت، فقیران و درماندگان به آسایش مى رسند و به خاطر عدالتى که برپا مى شود، هیچ کس نمى تواند حق افراد ضعیف را پایمال کند.

            2ـ فاصله ظهور تا قیامت:

            در دو سؤال دیگر مربوط به امام مهدى(علیه السلام)پرسیده بودى: «آیا با ظهور امام زمان(علیه السلام)قیامت برپا مى شود؟ و اگر بین ظهور ایشان و برپایى قیامت فاصله هست، این مدّت چقدر طول خواهد کشید؟» در پاسخ باید بگویم که ظهور حضرت مهدى(علیه السلام)و قیام آن امام، به معناى برپایى قیامت نیست. قیامت، سال ها پس از برپایى حکومت ایشان، اتفاق خواهد افتاد. امّا این که بین قیام حضرت مهدى(علیه السلام)و قیامت، چند سال فاصله خواهد بود، معلوم نیست. زمان برپایى قیامت را خدا مى داند و بس. ما فقط همین اندازه مى دانیم که قیامت، پس از ظهور امام خواهد بود. آنچه در روایات به روشنى بیان شده این است که حکومت شخص حضرت مهدى(علیه السلام)، چندین سال ادامه خواهد داشت. با این توضیح گمان مى کنم که پاسخِ لازم این دو پرسشت را هم گرفته باشى.

دانلود متن کامل کتاب پرسمان قرآنی کودک

حاوی مجموعه ای از پرسش و پاسخ های قرآنی مربوط به کودکان

دانلود متن کامل کتاب برایم از قرآن بگو

حاوی پاسخ به سوالات و نامه های قرآنی کودکان